Zintegrowana koncepcja oceny obiegu rtęci w Basenie Morza Śródziemnego

Akronim: MERCYMS

Numer projektu: EVK3-2001-00141

Program: EESD

Numer konkursu: EEDS-ESD-3

Akcja kluczowa: 3: Zrównoważone ekosystemy morskie ( 3 - 3.1 - 3.1.1 )

Rodzaj projektu: RTD ( badawczo-rozwojowy )

Status: zatwierdzony do finansowania

Czas trwania projektu: 3 lata

Koordynator: Institute for Atmospheric Pollution of the National Research Council, c/o UNICAL-Polifunzionale, 87036 Rende, Włochy

Głównym celem projektu jest opracowanie zintegrowanego systemu modelowego do oceny oddziaływania różnych procesów związanych z obiegiem rtęci w Basenie Morza Śródziemnego. Projekt ten obejmować będzie zadania doświadczalne oraz zintegrowane zadania modelowe, mające na celu zbadanie głównych mechanizmów mających wpływ na obieg rtęci w środowisku morskim oraz atmosferze, a także pomiędzy tymi komponentami. Zadania modelowe opierać się będą na zintegrowanych, doraźnych pomiarach atmosfery oraz wody, dokonywanych w nabrzeżnych i przybrzeżnych punktach, jak również na w pełni kontrolowanych doświadczeniach przeprowadzanych w laboratoriach. Zintegrowany system modelowy łączący w sobie analizy społeczne i ekonomiczne umożliwi wdrożenie Dyrektywy Unijnej dotyczącej rtęci oraz Ramowej Dyrektywy Unijnej dotyczącej wody zarówno w poszczególnych krajach jak i w Europie.

Cele pośrednie projektu to:

1. Zwiększenie możliwości modelowania obiegu rtęci w środowisku morskim, a zwłaszcza jej przemieszczania się pomiędzy elementami środowiska,

2. Ocena jakościowej i ilościowej zależności pomiędzy emisją do atmosfery - bezpośrednim zrzutem do morza i obiegiem Hg w środowisku morskim oraz jej reemisją do atmosfery,

3. Opracowanie zintegrowanego systemu modelowego, mającego zastosowanie przy wdrażaniu Dyrektyw Unijnych,

4. Zastosowanie zintegrowanego systemu modelowego w różnych warunkach środowiskowych oraz społeczno-ekonomicznych, w celu oceny optymalnych strategii redukcji i kontroli emisji Hg

Mając na uwadze realizację powyższych celów projekt został podzielony na 5 pakietów roboczych ( tzw. ”work packages” ) obejmujących następujące zadania:

1. WP-1 - stworzenie bazy danych, będącej podstawowym źródłem danych dla systemu modelowania środowiska wodnego i atmosfery oraz analiz społeczno-ekonomicznych,

2. WP-2 - opracowanie zintegrowanego systemu modelowego w formie dynamicznie połączonych systemów modelowania atmosfery i środowiska wodnego. System ten będzie źródłem informacji o podstawowych parametrach mających wpływ na obieg rtęci i jej związków w ekosystemie morskim i atmosferze oraz o ich wzajemnej interakcji na powierzchni stykowej woda-powietrze (obieg globalny),

3. WP-3 - przeprowadzenie pomiarów wody i atmosfery w wyznaczonych punktach przybrzeżnych i nabrzeżnych w celu walidacji i kalibracji procesu modelowania. Walidacja i kalibracja zintegrowanego systemu modelowego dokonane zostaną w oparciu o analizę niepewności oraz procedury optymalizacji. Wyniki symulacji modelowych stanowić będą podstawę do analizy społeczno-ekonomicznej,

4. WP-4 - integracja modeli bio-geochemicznych (WP-2) z analizą społeczno-ekonomiczną. Pakiet ten będzie obejmował trzy konkretne scenariusze: BAU (Business As Usual), POT (Policy Target) oraz DEG (Deep Green). Scenariusze zostały opracowane zgodnie z zaleceniami zawartymi w przyszłej Dyrektywie Unijnej dotyczącej Jakości Powietrza oraz Rtęci, Ramowej Dyrektywie Wodnej UE (FWD), jak również w oparciu o międzynarodowe konwencje w zakresie ochrony mórz w Europie oraz potrzeby innych zainteresowanych ugrupowań / stron (np. rybołówstwo, WHO, UNEP). Na podstawie powyższych scenariuszy możliwe będzie określenie najbardziej opłacalnej ekonomicznie strategii/polityki, jaka powinna być przyjęta w poszczególnych krajach i Europie by osiągnięte zostały cele i wymogi zawarte we wspomnianych wyżej dyrektywach Unijnych i konwencjach.

5. WP-5 – rozpowszechnienie wyników projektu, co zapewni sprawne ich wykorzystanie i kontakty z głównymi użytkownikami.

Rola IETU w realizacji projektu

Partner polski uczestniczy w realizacji następujących zadań:

• Uaktualnienie Wykazu Źródeł Emisji Rtęci (MEI) ze szczególnym uwzględnieniem źródeł w Afryce Północnej i na Środkowym Wschodzie,

• Opracowanie i uruchomienie bazy danych (DD) zawierającej informacje o uwalnianiu rtęci do wód morskich w wyniku bezpośrednich zrzutów wód zanieczyszczonych rtęcią pochodzących z zakładów przemysłowych oraz rzek,

• Zastosowanie zintegrowanego systemu modelowego z uwzględnieniem trzech różnych scenariuszy społeczno-ekonomicznych (BAU, POT, DEG),

• Wybór nabrzeżnych punktów pomiarowych stężeń Hg

Dr Janina Fudała
Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych
ul. Kossutha 6
40-833 Katowice, Polska
tel.: +48-32-254 60-31 wew. 154
fax: +48-32-254 17-17
e-mail: Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.