Zintegrowane narzędzie do zarzadzania ryzykiem, charakteryzujące zależność zanieczyszczenia powietrza i narażenia ludzi w środowisku miejskim

Ogólne informacje o projekcie

Akronim: URBAN-EXPOSURE

Numer projektu: EVK4-2001-00234

Program: EESD

Numer konkursu: EESD-ESD-3

Akcja kluczowa: 4 – Miasto jutra i dziedzictwo kulturowe (4 – 4.1 – 4.1.2 )

Typ projektu: RTD ( badawczo-rozwojowy )

Status: zatwierdzony do finansowania

Czas trwania projektu: 3 lata

Koordynator: Norwegian Institute for Air Research, P.O.Box 100, Instituttveien 18, 2027 Kjeller, Norwegia

Konsorcjum:

Opis projektu

Głównym celem projektu jest dokonanie analizy ilościowej całkowitego narażenia człowieka na zanieczyszczenia powietrza oraz zanieczyszczenia produktami ubocznymi procesu chlorowania wody pitnej w niektórych europejskich obszarach miejskich. To wspólne przedsięwzięcie obejmować będzie dwie najważniejsze ścieżki ekspozycji/ drogi narażenia: wdychanie oraz absorpcję przez skórę. Projekt ma na celu opracowanie naukowych metod wraz z wielofazowym modelowaniem systemu zarządzania środowiskiem, co umożliwi znalezienie lepszych rozwiązań w zakresie zmniejszania niekorzystnego wpływu substancji zanieczyszczających powietrze, w tym produktów ubocznych procesu dezynfekcji wody pitnej, a tym samym - poprawę warunków życia ludności w środowisku miejskim w Europie.

Cele pośrednie:

1. opracowanie, przetestowanie oraz wdrożenie najnowszych narzędzi do identyfikacji oraz analizy ilościowej całkowitego narażenia człowieka na zanieczyszczenia powietrza w środowisku miejskim oraz użytkowania wody w gospodarstwach domowych,

2. stworzenie zintegrowanej bazy danych umożliwiającej ocenę narażenia na zanieczyszczenie powietrza w środowisku miejskim w Europie oraz charakterystykę narażenia człowieka w przypadku wdychania zanieczyszczeń w pomieszczeniach zamkniętych oraz na zewnątrz, a także w wyniku absorpcji przez skórę. Dane te w połączeniu z pomiarami meteorologicznymi ułatwią określenie wpływu zanieczyszczeń powietrza utrzymujących się na zewnątrz na narażenie człowieka w pomieszczeniach zamkniętych. W projekcie niniejszym wykorzystane zostaną wszelkie dostępne informacje uzyskane w poprzednich badaniach w celu dokonania charakterystyki narażenia człowieka w skali europejskiej,

3. przeprowadzenie oceny ryzyka w przypadku populacji miejskich na terenie Europy w zakresie dozymetrii wdychania oraz absorpcji przez skórę. Otrzymane wyniki będą pomocne przy opracowywaniu ekonomicznie opłacalnych strategii redukcji narażenia na zanieczyszczenia, a tym samym – ochrony zdrowia człowieka,

4. połączenie narażenia człowieka na pyły i różnego rodzaju zanieczyszczenia gazowe znajdujące się pomieszczeniach zamkniętych z modelem mechanicznego i fizjologicznego wdychania oraz badaniami nad wchłanianiem przez skórę. Opracowywany aktualnie dozymetryczny model mechanicznego wdychania pyłów i zanieczyszczeń gazowych znajdzie zastosowanie przy dokonywaniu zintegrowanej oceny i analizy narażenia. Ponieważ pyły znajdujące się w pomieszczeniach zamkniętych oraz na zewnątrz posiadają różne właściwości fizyczne, istotne jest zrozumienie jaki wpływ mają powyższe różnice na układ oddechowy człowieka i dawkę wewnętrzną /wprowadzoną do organizmu,

5. zastosowanie obecnych badań modelowych, prowadzonych w ramach niniejszego projektu w celu zademonstrowania funkcjonalności ( studium aktualności ) wyników pomiarów uzyskanych w poprzednich badaniach,

6. włączenie narzędzi modelowania narażenia do najnowszego systemu zarządzania celem zademonstrowania możliwości badania narażenia człowieka w środowisku miejskim. System zarządzania zostanie przedstawiony służbom kierowniczym i administracyjnym, władzom lokalnym, kręgom społecznym i biznesowym,

7. aktywne zaangażowanie władz miejskich i organizacji społecznych w stosowanie systemu zarządzania jakością powietrza wraz z modułami narażenia; badania demonstracyjne w środowiskach miejskich na terenie Europy. Społeczeństwo zostanie zapoznane z możliwościami systemu zarządzania narażeniem / ryzykiem i poinformowane o drogach narażenia w środowiskach miejskich na terenie Europy,

8. poprawa jakości życia mieszkańców Europy na skutek lepszego zrozumienia konieczności dbania o czystość atmosfery i prawidłowe użytkowanie wody w środowisku miejskim.

Rola IETU w realizacji projektu

Zadaniem partnera polskiego jest zbadanie funkcjonowania narzędzia zarządzania jakością powietrza na terenie dwóch europejskich obszarów miejskich o różnych źródłach zanieczyszczeń. Pierwszy z nich to Katowice, położone w jednym z najbardziej zurbanizowanych i uprzemysłowionych obszarów Europy Środkowej, charakteryzującym się najwyższym stężeniem zanieczyszczeń powietrza w związku z obecnością przemysłu ciężkiego w tym rejonie. Drugi obszar Oslo, miasto w północnej części Europy, nie posiadające poważniejszych źródeł przemysłowych lecz charakteryzujące się dużym ruchem samochodowym, spalaniem drewna i wtórną emisja pyłów. Szczególny nacisk położony jest na dwie drogi narażenia człowieka: wchłanianie przez skórę oraz wdychanie. W szczególności badania dotyczyć będą pyłów oraz chloroformu. Prace obejmować będą włączenie modułów oceny narażenia do istniejących systemów zarządzania jakością powietrza (monitoringu lokalnego), zebranie własnych danych i systematyczna ocena struktury narażenia.

Dr Janina Fudała
Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych
ul. Kossutha 6
40-833 Katowice, Polska
tel.: +48-32-254 60-31 wew. 154
fax: +48-32-254 17-17
e-mail: Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.